زمان تقریبی مطالعه: 8 دقیقه
 

ترک زکات (قرآن)





ترک زکات از گناهان کبیره است و دارای آثار دنیوی و اخروی است. دراین مقاله آیات مرتبط با ترک زکات معرفی می‌شوند.


۱ - آثار ترك زكات‌




۱.۱ - آلودگى روحى‌


ترك زکات و عمل نكردن به اين واجب، موجب آلودگی روحى و محروميّت از طهارت روحانى:
خُذْ مِنْ أَمْوالِهِمْ صَدَقَةً تُطَهِّرُهُمْ وَ تُزَكِّيهِمْ بِها وَ صَلِّ عَلَيْهِمْ إِنَّ صَلاتَكَ سَكَنٌ لَهُمْ وَ اللَّهُ سَمِيعٌ عَلِيمٌ.

۱.۲ - از زمره بدترين مردم‌


خوددارى مشركان و اهل‌کتاب از پرداخت زكات، از موجبات قرار گرفتن آنان در زمره بدترين مردمان:
لَمْ يَكُنِ الَّذِينَ كَفَرُوا مِنْ أَهْلِ الْكِتابِ وَ الْمُشْرِكِينَ مُنْفَكِّينَ حَتَّى تَأْتِيَهُمُ الْبَيِّنَةُ وَ ما أُمِرُوا إِلَّا ... وَ يُؤْتُوا الزَّكاةَ ... إِنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا مِنْ أَهْلِ الْكِتابِ وَ الْمُشْرِكِينَ فِي نارِ جَهَنَّمَ خالِدِينَ فِيها أُولئِكَ هُمْ شَرُّ الْبَرِيَّةِ.

۱.۳ - درخواست رجعت به دنيا


ترك زكات در زمان حیات، موجب پشیمانی هنگام مرگ و درخواست مراجعه به دنیا:
حَتَّى إِذا جاءَ أَحَدَهُمُ الْمَوْتُ قالَ رَبِّ ارْجِعُونِ‌ لَعَلِّي أَعْمَلُ صالِحاً فِيما تَرَكْتُ كَلَّا إِنَّها كَلِمَةٌ هُوَ قائِلُها وَ مِنْ وَرائِهِمْ بَرْزَخٌ إِلى‌ يَوْمِ يُبْعَثُونَ. از امام صادق علیه‌السلام نقل شده است: آيه ياد شده درباره كسى است كه از دادن زكات خوددارى مى‌كند.

۱.۴ - فسق‌


ترك زكات از جانب منافقان، از اسباب قرار گرفتن آنان در زمره فاسقان:
وَ مِنْهُمْ مَنْ عاهَدَ اللَّهَ لَئِنْ آتانا مِنْ فَضْلِهِ لَنَصَّدَّقَنَّ وَ لَنَكُونَنَّ مِنَ الصَّالِحِينَ‌ فَلَمَّا آتاهُمْ مِنْ فَضْلِهِ بَخِلُوا بِهِ وَ تَوَلَّوْا وَ هُمْ مُعْرِضُونَ‌ اسْتَغْفِرْ لَهُمْ أَوْ لا تَسْتَغْفِرْ لَهُمْ إِنْ تَسْتَغْفِرْ لَهُمْ سَبْعِينَ مَرَّةً فَلَنْ يَغْفِرَ اللَّهُ لَهُمْ ذلِكَ بِأَنَّهُمْ كَفَرُوا بِاللَّهِ وَ رَسُولِهِ وَ اللَّهُ لا يَهْدِي الْقَوْمَ الْفاسِقِينَ.

۱.۵ - كفر


ترك زكات، نشانه کفر (عملى):
۱. وَ لَقَدْ أَخَذَ اللَّهُ مِيثاقَ بَنِي إِسْرائِيلَ‌ ... وَ قالَ اللَّهُ‌ إِنِّي مَعَكُمْ لَئِنْ‌ ... وَ آتَيْتُمُ الزَّكاةَ ... فَمَنْ كَفَرَ بَعْدَ ذلِكَ مِنْكُمْ فَقَدْ ضَلَّ سَواءَ السَّبِيلِ.
۲. فَإِذَا انْسَلَخَ الْأَشْهُرُ الْحُرُمُ فَاقْتُلُوا الْمُشْرِكِينَ حَيْثُ وَجَدْتُمُوهُمْ وَ خُذُوهُمْ وَ احْصُرُوهُمْ وَ اقْعُدُوا لَهُمْ كُلَّ مَرْصَدٍ فَإِنْ تابُوا وَ أَقامُوا الصَّلاةَ وَ آتَوُا الزَّكاةَ فَخَلُّوا سَبِيلَهُمْ إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِيمٌ‌ كَيْفَ يَكُونُ لِلْمُشْرِكِينَ عَهْدٌ عِنْدَ اللَّهِ وَ عِنْدَ رَسُولِهِ إِلَّا الَّذِينَ عاهَدْتُمْ عِنْدَ الْمَسْجِدِ الْحَرامِ فَمَا اسْتَقامُوا لَكُمْ فَاسْتَقِيمُوا لَهُمْ إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْمُتَّقِينَ‌ كَيْفَ وَ إِنْ يَظْهَرُوا عَلَيْكُمْ لا يَرْقُبُوا فِيكُمْ إِلًّا وَ لا ذِمَّةً يُرْضُونَكُمْ بِأَفْواهِهِمْ وَ تَأْبى‌ قُلُوبُهُمْ وَ أَكْثَرُهُمْ فاسِقُونَ‌ اشْتَرَوْا بِآياتِ اللَّهِ ثَمَناً قَلِيلًا فَصَدُّوا عَنْ سَبِيلِهِ إِنَّهُمْ ساءَ ما كانُوا يَعْمَلُونَ‌ لا يَرْقُبُونَ فِي مُؤْمِنٍ إِلًّا وَ لا ذِمَّةً وَ أُولئِكَ هُمُ الْمُعْتَدُونَ‌ فَإِنْ تابُوا وَ أَقامُوا الصَّلاةَ وَ آتَوُا الزَّكاةَ فَإِخْوانُكُمْ فِي الدِّينِ وَ نُفَصِّلُ الْآياتِ لِقَوْمٍ يَعْلَمُونَ.
۳. يَحْلِفُونَ بِاللَّهِ ما قالُوا وَ لَقَدْ قالُوا كَلِمَةَ الْكُفْرِ وَ كَفَرُوا بَعْدَ إِسْلامِهِمْ وَ هَمُّوا بِما لَمْ يَنالُوا وَ ما نَقَمُوا إِلَّا أَنْ أَغْناهُمُ اللَّهُ وَ رَسُولُهُ مِنْ فَضْلِهِ‌ ... وَ مِنْهُمْ مَنْ عاهَدَ اللَّهَ لَئِنْ آتانا مِنْ فَضْلِهِ لَنَصَّدَّقَنَّ وَ لَنَكُونَنَّ مِنَ الصَّالِحِينَ‌ فَلَمَّا آتاهُمْ مِنْ فَضْلِهِ بَخِلُوا بِهِ وَ تَوَلَّوْا وَ هُمْ مُعْرِضُونَ‌ ... ذلِكَ بِأَنَّهُمْ كَفَرُوا بِاللَّهِ وَ رَسُولِهِ‌ ....
۴. قُلْ إِنَّما أَنَا بَشَرٌ مِثْلُكُمْ يُوحى‌ إِلَيَّ أَنَّما إِلهُكُمْ إِلهٌ واحِدٌ فَاسْتَقِيمُوا إِلَيْهِ وَ اسْتَغْفِرُوهُ وَ وَيْلٌ لِلْمُشْرِكِينَ‌ الَّذِينَ لا يُؤْتُونَ الزَّكاةَ وَ هُمْ بِالْآخِرَةِ هُمْ كافِرُونَ.

۱.۶ - محروميّت از آمرزش‌


ترك زكات از جانب منافقان، از موجبات محروم شدن آنان از آمرزش الهی:
وَ مِنْهُمْ مَنْ عاهَدَ اللَّهَ لَئِنْ آتانا مِنْ فَضْلِهِ لَنَصَّدَّقَنَّ وَ لَنَكُونَنَّ مِنَ الصَّالِحِينَ‌ فَلَمَّا آتاهُمْ مِنْ فَضْلِهِ بَخِلُوا بِهِ وَ تَوَلَّوْا وَ هُمْ مُعْرِضُونَ‌ اسْتَغْفِرْ لَهُمْ أَوْ لا تَسْتَغْفِرْ لَهُمْ إِنْ تَسْتَغْفِرْ لَهُمْ سَبْعِينَ مَرَّةً فَلَنْ يَغْفِرَ اللَّهُ لَهُمْ‌ ....

۱.۷ - محروميّت از تزكيه‌


ترك زكات، موجب محروم شدن از رشد و تزکیه نفس:
خُذْ مِنْ أَمْوالِهِمْ صَدَقَةً تُطَهِّرُهُمْ وَ تُزَكِّيهِمْ بِها وَ صَلِّ عَلَيْهِمْ إِنَّ صَلاتَكَ سَكَنٌ لَهُمْ وَ اللَّهُ سَمِيعٌ عَلِيمٌ.

۱.۸ - محروميّت از هدايت‌


ترك زكات، از عوامل محروميّت آنان از هدایت الهی:
وَ مِنْهُمْ مَنْ عاهَدَ اللَّهَ لَئِنْ آتانا مِنْ فَضْلِهِ لَنَصَّدَّقَنَّ وَ لَنَكُونَنَّ مِنَ الصَّالِحِينَ‌ فَلَمَّا آتاهُمْ مِنْ فَضْلِهِ بَخِلُوا بِهِ وَ تَوَلَّوْا وَ هُمْ مُعْرِضُونَ‌ اسْتَغْفِرْ لَهُمْ أَوْ لا تَسْتَغْفِرْ لَهُمْ إِنْ تَسْتَغْفِرْ لَهُمْ سَبْعِينَ مَرَّةً فَلَنْ يَغْفِرَ اللَّهُ لَهُمْ ذلِكَ بِأَنَّهُمْ كَفَرُوا بِاللَّهِ وَ رَسُولِهِ وَ اللَّهُ لا يَهْدِي الْقَوْمَ الْفاسِقِينَ.

۱.۹ - نفاق‌


ترك زكات از سوى منافقان، سبب رسوخ نفاق در وجود آنان تا دم مرگ:
وَ مِنْهُمْ مَنْ عاهَدَ اللَّهَ لَئِنْ آتانا مِنْ فَضْلِهِ‌ لَنَصَّدَّقَنَّ وَ لَنَكُونَنَّ مِنَ الصَّالِحِينَ‌ فَلَمَّا آتاهُمْ مِنْ فَضْلِهِ بَخِلُوا بِهِ وَ تَوَلَّوْا وَ هُمْ مُعْرِضُونَ‌ فَأَعْقَبَهُمْ نِفاقاً فِي قُلُوبِهِمْ إِلى‌ يَوْمِ يَلْقَوْنَهُ بِما أَخْلَفُوا اللَّهَ ما وَعَدُوهُ وَ بِما كانُوا يَكْذِبُونَ.

۲ - عوامل ترك زكات‌




۲.۱ - بخل‌


••• بخل برخى منافقان، سبب ترك زكات، به‌رغم تعهّد قبلى خود:
وَ مِنْهُمْ مَنْ عاهَدَ اللَّهَ لَئِنْ آتانا مِنْ فَضْلِهِ لَنَصَّدَّقَنَّ وَ لَنَكُونَنَّ مِنَ الصَّالِحِينَ‌ فَلَمَّا آتاهُمْ مِنْ فَضْلِهِ بَخِلُوا بِهِ وَ تَوَلَّوْا وَ هُمْ مُعْرِضُونَ‌ فَأَعْقَبَهُمْ نِفاقاً فِي قُلُوبِهِمْ إِلى‌ يَوْمِ يَلْقَوْنَهُ بِما ....

••• بخل بخيلان کوته‌فکر، سبب ترك زكات از سوى ايشان، به‌رغم بهره‌مندى از مواهب الهی:
وَ لا يَحْسَبَنَّ الَّذِينَ يَبْخَلُونَ بِما آتاهُمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ هُوَ خَيْراً لَهُمْ بَلْ هُوَ شَرٌّ لَهُمْ‌ ....

۲.۲ - بينش غلط


بينش غلط بخیلان درباره خیر و شرّ خويش، سبب ترك زكات از جانب ايشان:
وَ لا يَحْسَبَنَّ الَّذِينَ يَبْخَلُونَ بِما آتاهُمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ هُوَ خَيْراً لَهُمْ بَلْ هُوَ شَرٌّ لَهُمْ سَيُطَوَّقُونَ ما بَخِلُوا بِهِ يَوْمَ الْقِيامَةِ ....

۲.۳ - دنياطلبى‌


دنیاطلبی و غوطه‌ور شدن در تجارت و دادوستدها و نترسيدن از آخرت، از زمينه‌هاى ترك زكات:
رِجالٌ لا تُلْهِيهِمْ تِجارَةٌ وَ لا بَيْعٌ عَنْ ذِكْرِ اللَّهِ وَ إِقامِ الصَّلاةِ وَ إِيتاءِ الزَّكاةِ يَخافُونَ يَوْماً تَتَقَلَّبُ فِيهِ الْقُلُوبُ وَ الْأَبْصارُ.

۲.۴ - شرک


شرک، از موجبات ترك زكات:
... وَ وَيْلٌ لِلْمُشْرِكِينَ‌ الَّذِينَ لا يُؤْتُونَ الزَّكاةَ ....

۲.۵ - فقدان حكومت صالح‌


نبود حاکم و حکومت صالح، از عوامل ترك و تعطيلى فریضه زكات:
الَّذِينَ إِنْ مَكَّنَّاهُمْ فِي الْأَرْضِ أَقامُوا الصَّلاةَ وَ آتَوُا الزَّكاةَ وَ أَمَرُوا بِالْمَعْرُوفِ وَ نَهَوْا عَنِ الْمُنْكَرِ وَ لِلَّهِ عاقِبَةُ الْأُمُورِ.

۱.۵ - كفر


کفر به آخرت، از عوامل ترك زكات:
الَّذِينَ لا يُؤْتُونَ الزَّكاةَ وَ هُمْ بِالْآخِرَةِ هُمْ كافِرُونَ.

۲.۷ - نترسيدن از قيامت‌


نترسيدن از قیامت و هول و هراس آن، موجب ترك زكات و عدم پرداخت آن:
رِجالٌ لا تُلْهِيهِمْ تِجارَةٌ وَ لا بَيْعٌ عَنْ ذِكْرِ اللَّهِ وَ إِقامِ الصَّلاةِ وَ إِيتاءِ الزَّكاةِ يَخافُونَ يَوْماً تَتَقَلَّبُ فِيهِ الْقُلُوبُ وَ الْأَبْصارُ.

۳ - كيفر ترک زكات‌




۳.۱ - خلود در جهنم


خوددارى از پرداخت زكات، از عوامل ورود به جهنّم و خلود در آن:
وَ ما تَفَرَّقَ الَّذِينَ أُوتُوا الْكِتابَ إِلَّا مِنْ بَعْدِ ما جاءَتْهُمُ الْبَيِّنَةُ وَ ما أُمِرُوا إِلَّا لِيَعْبُدُوا اللَّهَ مُخْلِصِينَ لَهُ الدِّينَ حُنَفاءَ وَ يُقِيمُوا الصَّلاةَ وَ يُؤْتُوا الزَّكاةَ ... إِنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا مِنْ أَهْلِ‌الْكِتابِ وَ الْمُشْرِكِينَ فِي نارِ جَهَنَّمَ خالِدِينَ فِيها ....

۳.۲ - عذاب دردناک


ترك زكات، از موجبات عذاب دردناك:
... وَ الَّذِينَ يَكْنِزُونَ الذَّهَبَ وَ الْفِضَّةَ وَ لا يُنْفِقُونَها فِي سَبِيلِ اللَّهِ فَبَشِّرْهُمْ بِعَذابٍ أَلِيمٍ‌ يَوْمَ يُحْمى‌ عَلَيْها فِي نارِ جَهَنَّمَ فَتُكْوى‌ بِها جِباهُهُمْ وَ جُنُوبُهُمْ وَ ظُهُورُهُمْ هذا ما كَنَزْتُمْ لِأَنْفُسِكُمْ فَذُوقُوا ما كُنْتُمْ تَكْنِزُونَ.

۴ - گناه ترك زكات‌



ترك زكات، از گناهان کبیره:
يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِنَّ كَثِيراً مِنَ الْأَحْبارِ وَ الرُّهْبانِ‌ ... وَ الَّذِينَ يَكْنِزُونَ الذَّهَبَ وَ الْفِضَّةَ وَ لا يُنْفِقُونَها فِي سَبِيلِ اللَّهِ فَبَشِّرْهُمْ بِعَذابٍ أَلِيمٍ‌ يَوْمَ يُحْمى‌ عَلَيْها فِي نارِ جَهَنَّمَ فَتُكْوى‌ بِها جِباهُهُمْ وَ جُنُوبُهُمْ وَ ظُهُورُهُمْ هذا ما كَنَزْتُمْ لِأَنْفُسِكُمْ فَذُوقُوا ما كُنْتُمْ تَكْنِزُونَ. امام صادق عليه‌السلام با استشهاد به آيه ياد شده منع زكات را ازگناهان كبيره دانسته‌اند.

۵ - عناوین مرتبط



تارکان زکات (قرآن).

۶ - پانویس


 
۱. توبه/سوره۹، آیه۱۰۳.    
۲. بیّنه/سوره۹۸، آیه۱.    
۳. بیّنه/سوره۹۸، آیه۵.    
۴. بیّنه/سوره۹۸، آیه۶.    
۵. مؤمنون/سوره۲۳، آیه۹۹.    
۶. مؤمنون/سوره۲۳، آیه۱۰۰.    
۷. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج ۷، ص ۱۸۷.    
۸. توبه/سوره۹، آیه۷۵.    
۹. توبه/سوره۹، آیه۷۶.    
۱۰. توبه/سوره۹، آیه۸۰.    
۱۱. مائده/سوره۵، آیه۱۲.    
۱۲. توبه/سوره۹، آیه۵.    
۱۳. توبه/سوره۹، آیات۷-۱۱.    
۱۴. توبه/سوره۹، آیات۷۴-۷۶.    
۱۵. توبه/سوره۹، آیه۸۰.    
۱۶. فصّلت/سوره۴۱، آیه۶.    
۱۷. فصّلت/سوره۴۱، آیه۷.    
۱۸. توبه/سوره۹، آیه۷۵.    
۱۹. توبه/سوره۹، آیه۷۶.    
۲۰. توبه/سوره۹، آیه۸۰.    
۲۱. توبه/سوره۹، آیه۱۰۳.    
۲۲. توبه/سوره۹، آیه۷۵.    
۲۳. توبه/سوره۹، آیه۷۶.    
۲۴. توبه/سوره۹، آیه۸۰.    
۲۵. توبه/سوره۹، آیات۷۵-۷۷.    
۲۶. توبه/سوره۹، آیات۷۵-۷۷.    
۲۷. آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۸۰.    
۲۸. آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۸۰.    
۲۹. نور/سوره۲۴، آیه۳۷.    
۳۰. فصّلت/سوره۴۱، آیه۶.    
۳۱. فصّلت/سوره۴۱، آیه۷.    
۳۲. حج/سوره۲۲، آیه۴۱.    
۳۳. فصّلت/سوره۴۱، آیه۷.    
۳۴. نور/سوره۲۴، آیه۳۷.    
۳۵. بیّنه/سوره۹۸، آیات۴-۶.    
۳۶. توبه/سوره۹، آیه۳۴.    
۳۷. توبه/سوره۹، آیه۳۵.    
۳۸. توبه/سوره۹، آیه۳۴.    
۳۹. توبه/سوره۹، آیه۳۵.    
۴۰. عروسی حویزی، عبدعلی بن جمعه، تفسیر نور الثقلین، ج ۲، ص ۲۱۴، ح ۱۳۵.    


۷ - منبع



مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۱۵، ص۲۶۴، برگرفته از مقاله «ترک زکات».    


رده‌های این صفحه : زکات | موضوعات قرآنی




آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.